Groepslessen zijn al jarenlang zeer populair bij de sportieve recreant. Sportscholen bieden een breed scala aan lessen waaronder yoga, spinning, bodypump, pilates, bodyshape, zumba, bodysteps, circuittraining, crossfit-achtige lessen; en dan heb je nog zo’n les met van die sambaballen.
Ik ga al wat jaartjes mee in de fitnesswereld en ik heb nooit zo goed begrepen waarom mensen zo enthousiast worden van deze groepslessen. Of nou ja, ik begrijp dat mensen in een groep willen trainen; en ik snap ook dat het voor sommigen prettig is dat ze niet zo hoeven na te denken over wat ze moeten doen; maar als ik kijk naar de effectiviteit van de meeste van deze lessen, dan zet ik mijn vraagtekens.
Deze keer wil ik dus wat dieper ingaan op de zin en onzin van populaire groepslessen. Ik hoop niet dat ik je hiermee ontmoedig om je favoriete les te blijven volgen. Plezier in sport en beweging speelt enorm mee.
De reden waarom ik dit schrijf is omdat de meeste groepslessen niet datgene kunnen geven waar de meesten naar opzoek zijn.
Waarom?
Waarom beginnen mensen met een specifiek groepsles; en waarom gaan mensen überhaupt naar de sportschool? Als het puur voor plezier is dan zou je feitelijk elke vorm van bewegen kunnen doen. Maar wanneer spreken we van training.
Het is belangrijk dat we onderscheid maken tussen training en beweging. In training is er sprake van een dusdanige intensiteit dat er adaptatie plaats zal vinden. Dit wil zeggen dat je iedere keer een beetje meer van je lichaam vraagt dan waar het de vorige keer toe in staat was. Dit signaal (trainingsprikkel) zorgt ervoor dat je spieren sterker zullen worden. Je zult dus moeten weten waarom en met welk doel je begint met trainen.
Aan de hand daarvan kun je een geschikte trainingsvorm kiezen. Als fysiek sterker worden je doel is en je wil het lichaam zien veranderen dan is er een bepaalde mate van intensiteit nodig.
Daar is waar veel van de groepslessen in mijn ogen tekortschieten. Er zijn een aantal groepslessen waar het zeker mogelijk is, maar waar er niet voldoende aandacht wordt gegeven aan progressie. Er is in deze meer sprake van ‘skill-training’ in plaats van daadwerkelijke fysieke verbetering.
Marketing
Groepslessen zijn heel goed te vermarkten. Je krijgt persoonlijke aandacht, je traint samen in een groep, je wordt opgezweept door harde muziek en de lessen beloven je een positief resultaat.
Bodypump, bodyshape, bodysculpting, spinning, BBB, zumba, bodystep, aerobics, bootcamp, H.I.I.T, yoga, pilates; en zo kan ik wel even doorgaan. Al deze lessen beloven je iets. Je krijgt een betere conditie, je krijgt meer flexibiliteit en je krijgt strakkere billen.
Ik begrijp de aantrekkingskracht. Het is fun, je gaat lekker zweten, je voelt je spieren en je deelt deze sensatie met je sportmaatjes.
Sportscholen bestaan door deze groepslessen. Zonder groepslessen zou er waarschijnlijk geen sportschool meer bestaan. Door deze lessen bestaat er zoiets als Onefit. Geen van allen zullen echter kritisch kijken naar het daadwerkelijke effect van de drukbezochte lessen.
Als sportschooleigenaar is het dus goed te verkopen. Er kunnen veel mensen op relatief weinig vierkante meters. Je zet een enthousiaste instructeur voor de groep die zorgt dat de mensen in beweging blijven; er zijn relatief weinig kosten en je geeft invulling aan de wens van het lid. ‘U wilt meer shape in uw body? Dan is bodyshape echt wat voor u!’ Dat de intensiteit van training op termijn niet hoog is om te blijven verbeteren, lijkt dan ook niet meer zoveel uit te maken.
Plezier
Bij groepslessen is er een hoge fun-factor en dat maakt het zo aantrekkelijk. Mensen doen met plezier mee; er hangt een energieke sfeer en er wordt gebruik gemaakt van opzwepende muziek. Voor mensen die niet gemotiveerd zijn en/of sporten niet leuk vinden is dit ideaal.
Plezier is belangrijk, maar het kan je vooruitgang in de weg zitten. Training op zichzelf is niet plezierig. Iedere keer je grenzen verleggen is zwaar. Het lichaam komt in een toestand waar het eigenlijk niet wil zijn. Hier wordt het belangrijkste onderscheid tussen simpelweg bewegen en écht trainen gemaakt.
Als plezier maken je doel is dan is bewegen prima! Maar de meeste mensen gaan naar de sportschool met een doel; en om dit doel te bereiken zul je met een bepaalde intensiteit moeten trainen. Bij een dusdanige intensiteit is het plezier vaak ver te zoeken.
Wanneer je progressie wil blijven maken dan moet je plezier gaan krijgen in wat de intensiteit met je doet. Persoonlijk zit ik altijd in een tweestrijd wanneer ik ga trainen. Enerzijds weet ik dat ik mezelf tot het maximale ga pushen; wat niet niet altijd even prettig is; anderzijds weet ik ook dat ik na deze intense training weer sterker zal worden. Iets waar ik enorm veel plezier aan beleef!
Een te lage intensiteit.
Misschien heb je ervaring met groepslessen en heb je gemerkt dat de progressie in het begin heel erg snel ging, maar dat dit na een tijdje is afgenomen. Dit komt omdat ons lichaam naar verloop van tijd zich altijd aanpast zodat het zo min mogelijk energie hoeft te verbruiken bij een bepaalde inspanning. De calorieën die je verbrand in de eerste les verbrand je niet meer tijdens je zesde les. Dit is een overlevingsmechanisme en zonder dit mechanisme zou er niks van ons overblijven.
Wanneer je een bepaalde les voor het eerst gaat volgen is de intensiteit hoog genoeg. Vanuit een nulpunt is elke vorm van beweging een uitdaging. In die eerste periode zie je enorm veel progressie. Naar mate het lichaam sterker gaat worden heeft je lichaam steeds meer nodig. Het komt er op neer dat jij jezelf iedere training moet verbeteren om vooruit te gaan.
Hier schieten de meeste groepstrainingen te kort. De meeste mensen komen op een dusdanig niveau dat ze met een veel hogere intensiteit moeten gaan werken, maar de groepsles kan daar niet in voorzien. Het lichaam heeft nu geleerd om steeds minder energie te verbruiken, en hierdoor zul je gaan stagneren.
Ik denk vaak terug aan de tijd bij mijn oude werk. Ik werd altijd uitgedaagd om eens een spin-lesje mee te doen. ‘Dat is pas een echte workout’ werd mij beloofd. Ikzelf deed alleen maar aan krachttraining. Natuurlijk deed ik mee en natuurlijk ging ik kapot. Maar als ik dan naar de uitdagers keek zag ik mannen met bierbuiken en onderontwikkelde lichamen. Hoe kan dit nou met zo’n intense workout?
Hier is er dus sprake van gewenning en ‘overleving’. Je lichaam krijgt onvoldoende trainingsprikkel en wordt dus niet meer uitgedaagd. Om progressie te blijven zien moet de training aangepast kunnen worden; en hoewel dit zou moeten kunnen in een groepsles; zie je toch dat de meesten op het niveau van ‘lekker bewegen’ blijven hangen.
Simpel gezegd is de trainingsintensiteit te laag om progressie te blijven maken.
Welke groepsles moet ik volgen?
Laat ik nogmaals benoemen dat plezier maken in het leven belangrijk is. Ik wil je ook niet ontmoedigen om in beweging te blijven. Wel wil ik eerlijk tegen je zijn. Wanneer jij op zoek bent naar een bepaald resultaat, zou het kunnen zijn dat de lessen die je volgt misschien niet geschikt zijn.
Ik heb een rijtje met groepslessen onder elkaar gezet en daarbij mijn visie of deze geschikt zijn of niet.
- Spinning: is in potentie een interessante les waar je met een hoge intensiteit kunt werken en het is relatief veilig. Ik denk alleen dat veel mensen het niet uitdagend genoeg maken, omdat ze weten dat ze het uur nog vol moeten maken. Hierdoor ga je misschien wat te berekenend fietsen.
- Yoga: een zeer populaire groepsles, maar heeft minder te maken met trainen. Ik weet dat ik hier geen vrienden mee ga maken, maar yoga is niet geschikt als je doel is om sterker te worden. In het begin zeker wel maar op termijn wordt het meer een vaardigheid. Daarnaast vraag ik mij af wat de meerwaarde is van zulke diepe stretchhoudingen; en of deze veilig zijn vanuit een biomechanisch oogpunt. De body en mind connectie vind ik erg interessant en sommige oefeningen maken je zeker sterker. Maar ik blijf erbij dat het geen geschikte trainingsvorm is voor mensen die hun lichaam willen veranderen.
- Bodyshape: het ligt aan de trainer maar waarschijnlijk te weinig intensiteit. Geen progressieve overload.
- Steps: fun, maar heeft weinig zin voor de verandering in lichaamssamenstelling. Daarnaast niet de meeste veilige manier van bewegen als je het mij vraagt.
- Bodypump: is in mijn ogen de meeste interessante groepsles zolang je de oefeningen uitdagender blijft maken. Dit hangt ook weer redelijk af van de kwaliteit van de instructeur.
- Pilates: Goede training. Veilig en gericht op hoge spierspanning. Ik zou pilates boven elke andere groepsles verkiezen. Maar ook hier geldt dat de intensiteit verhoogd moet worden.
- Crossfit: Zeer hoge intensiteit, maar erg blessure gevoelig en ook grotendeels het aanleren van trucjes. Ik ben geen fan, maar tegelijkertijd begrijp ik de aantrekkingskracht. Als het tien jaar geleden al zo populair was geweest had ik het waarschijnlijk ook gedaan.
- Bootcamp: Komt weer een beetje op hetzelfde neer. In potentie een goede workout, maar de intensiteit is moeilijk te verhogen waardoor het meer een skill gaat worden. Men kan na verloop van tijd relatief gemakkelijk de les doorkomen. Dit is een van de redenen waarom ik ben gestopt met het geven van bootcamp/circuit trainingen.
- H.I.I.T: Zie bootcamp.
Welke vorm van training dan wel?
Ik heb je aan de hand van een aantal voorbeelden laten zijn welke vormen ik wel of niet geschikt vind. Nogmaals, je moet doen waar jij je goed bij voelt. Ik probeer alleen de mensen te helpen die op zoek zijn naar een training die het best past bij de persoonlijke doelstellingen. Daarom ben ik gestopt met bootcamplessen, omdat ik zag dat mensen daarin op termijn niet meer vooruit gingen.
Welke vorm is dan geschikt? Iedere vorm waarin je de intensiteit op veilige manier kunt blijven verhogen. Daarom gebruik ik persoonlijk hoge intensiteit krachttraining als tool om mensen sterker te maken. Maar verschillende vormen van sprinten kunnen bijvoorbeeld ook geschikt zijn.
Het is dus niet zozeer de vorm, maar meer een bepaalde intensiteit waar je naar opzoek bent. Die specifieke intensiteit is niet in alle vormen van bewegen terug te vinden. Ik schreef er een blog over. Klik hier om het te lezen.
Tot slot
Dit was het voor deze keer. Van wat ik met de lezer deel is grotendeels uit eigen ervaring en wat ik door de jaren heen geleerd heb. Hoewel ik mijn geld verdien als personal trainer heb ik voor de rest geen belangen. Zodra ik denk dat er iets niet klopt aan mijn benadering dan zal ik dat ook eerlijk toegeven. Die vrijheid heb ik gelukkig.
Sportscholen en andere sportgerelateerde merken (voedingssupplementen etc.) zullen altijd hun product verdedigen. Dat hoef ik hier niet te doen.
Ik nodig je dan ook uit om je te blijven verdiepen in gezondheid in de breedste zin van het woord. Volg niet blind wat ik je hier vertel, maar neem wat waardevol is en ga door in je eigen proces.
Bedankt dat je de tijd hebt genomen om mijn blog te lezen. Als je dit waardevolle informatie vond dan kan je mijn blog via onderstaande links delen.
Voor personal training en coaching maak je hier een afspraak.
Disclaimer: ik ben geen medisch specialist. Alles wat ik schrijf kan dus ook niet als medisch advies worden gezien. Twijfel je over de staat van je gezondheid schakel dan de hulp in van een specialist.
Mijn naam is Jurriaan de Haas, personal trainer en health coach. In 2006 is mijn trainerscarrière gestart. In 2013 heb ik Movemind opgericht met als doel mensen te helpen bij het optimaliseren van hun fysieke en mentale gezondheid. Tot vandaag de dag doe ik dit nog steeds met veel passie en plezier. Dagelijks leer ik bij door te lezen en te doen. Ik heb het geluk gehad om met honderden mensen te mogen werken. Door jarenlange ervaring en de wil om iedere dag te leren ben ik gekomen waar ik nu ben. Ik bied hoge kwaliteit begeleiding voor mensen die graag willen veranderen.